Kış Gecelerinde Gökyüzü Neden Daha Aydınlık Olur?
Kış gecelerinde gökyüzünün beklenmedik şekilde parlak olduğunu fark ettiniz mi? Karla kaplı bir manzara, geceleri bile büyüleyici bir atmosfer sunar. Özellikle kar yağarken veya yerde taze kar varken, gece adeta gündüze döner. Peki, bu doğa harikasının ardında yatan bilimsel gerçekler neler?
Kar, Doğal Bir Işık Yansıtıcıdır
Yeni yağmış kar, doğal bir reflektör gibi davranır. Beyaz yüzeyi, üzerine düşen ışığın büyük bir kısmını geri yansıtır. Çimenler, yollar ve ağaçlar ışığı emerken, kar tam tersini yaparak ortamın daha aydınlık görünmesini sağlar.
Bu etkinin bilimsel ölçümü albedo olarak bilinir. Albedo, bir yüzeyin ne kadar ışık yansıttığını belirleyen bir ölçümdür ve 0 ile 1 arasında değişen bir skalaya sahiptir:
-
Asfalt: 0,04 (ışığın büyük kısmını emer)
-
Çimen: 0,25
-
Beton: 0,55
-
Taze Kar: 0,80 (ışığın %80’ini yansıtır!)
Yüksek albedo değeri sayesinde kar, çevredeki ışığı etkili bir şekilde geri yansıtır ve geceleri bile ortama parlaklık kazandırır.
Şehir Işıkları ve Karın Etkileşimi
Şehirlerde gece boyunca yanmaya devam eden sokak lambaları, karla kaplı yüzeylerde çok daha fazla ışık yansımasına neden olur. Kar, sadece yere düşen ışığı değil, aynı zamanda yukarıya doğru yönelen ışığı da geri yansıtarak gökyüzünü aydınlatır.
Bu etki, bulutlarla birleştiğinde daha da güçlenir. Düşük irtifadaki bulutlar, karın yansıttığı ışığı geri aşağıya göndererek bir tür ışık kapanı oluşturur. Meteorolog Jacob Beitlich bu durumu şöyle açıklıyor:
“Eğer yerde kar varsa, atmosfere çok fazla ışık yansıyor ve bulutlardan tekrar aşağıya düşüyor.”
Bu döngü devam ettikçe ortam gitgide daha aydınlık hale gelir. Özellikle bulutlu kış gecelerinde, ışık yayılımı çok daha belirgin bir hal alır.
Açık Gecelerde ve Kar Olmadığında Ne Olur?
Normalde açık bir gecede ışık doğrudan yukarı gider ve atmosferi terk eder. Yerde kar olmadığında ise yüzeyler ışığı emer ve gece çok daha karanlık olur. Ancak kar varken, ışık her yöne dağılarak etkisini iki katına çıkarır. Yapılan araştırmalar, karla kaplı bir zeminin bulutlu gecelerde ortamın %200 oranında daha parlak görünmesini sağladığını gösteriyor.