Düşük Tansiyon (Hipotansiyon) Diyabet Belirtisi Olabilir mi?

Düşük Tansiyon Nedir?

Düşük tansiyon (hipotansiyon), genellikle baş dönmesi, halsizlik ve bayılma hissi ile kendini gösterir.
Yetişkinler için normal tansiyon değeri 120/80 mmHg’nin altı olarak kabul edilir. Ancak, “düşük” tansiyon belirli bir sayıya bağlı değildir — asıl önemli olan belirtilerin varlığıdır.

Düşük tansiyon belirtileri şunlardır:

• Halsizlik ve yorgunluk

• Baş dönmesi veya sersemlik

• Görme bulanıklığı

• Bayılma veya düşme

Düşük tansiyonun yaygın nedenleri arasında kansızlık, susuzluk, enfeksiyon, kalp yetmezliği, alerjik reaksiyon, ilaç yan etkileri ve hormonal bozukluklar yer alır.

Düşük Tansiyon Diyabet Belirtisi Olabilir mi?

Diyabet çoğunlukla yüksek tansiyon ile ilişkilendirilse de, bazı durumlarda düşük tansiyona da yol açabilir.
Bu durum genellikle şu nedenlerle ortaya çıkar:

1. Susuzluk (Dehidrasyon)

2. Otonom Nöropati (Sinir Hasarı)

3. İlaç Yan Etkileri

1. Dehidrasyon ve Düşük Tansiyon

Diyabette kan şekeri çok yükseldiğinde, vücut fazla şekeri idrara atmaya çalışır.
Bu süreçte şeker, beraberinde suyu da idrara çeker ve vücut sıvı kaybeder.
Bu yoğun sıvı kaybı, tansiyonun düşmesine neden olabilir.

Tedavi edilmemiş yüksek kan şekeri, şiddetli dehidrasyon ve düşük tansiyonla birlikte tehlikeli bir tabloya yol açabilir:

Diyabetik Ketoasidoz (DKA)

Tip 1 diyabetli kişilerde görülen ketoasidoz, kandaki yüksek şekerin ve ketonların yol açtığı ciddi bir acil durumdur.
Belirtileri:

• Aşırı susama ve idrara çıkma

• Halsizlik

• Karın ağrısı ve bulantı

• Kuru ağız

• Hızlı nefes alma

Hiperozmolar Hiperglisemik Durum (HHS)

Tip 2 diyabette daha sık görülen bu tablo, kan şekerinin aşırı yükselmesiyle birlikte şiddetli susuzluk ve düşük tansiyon oluşturabilir.

2. Otonom Nöropati: Sinir Hasarı ve Tansiyon Düşmesi

Diyabetin uzun vadeli komplikasyonlarından biri olan otonom nöropati, sinirlerin zarar görmesiyle ortaya çıkar.
Bu sinirler, kan damarlarının daralmasını veya genişlemesini kontrol eder.

Sinirler hasar gördüğünde, damarlar gerektiği gibi kasılamaz ve tansiyon ani şekilde düşer.

Bu durum iki farklı şekilde görülebilir:

• Ortostatik Hipotansiyon: Otururken ya da yatarken ayağa kalkınca tansiyonun düşmesi.

• Postprandiyal Hipotansiyon: Yemekten sonra tansiyonun düşmesi.

Belirtileri arasında baş dönmesi, dengesizlik, bayılma hissi ve bulanık görme bulunur.

3. Diyabet İlaçlarının Yan Etkileri

Bazı diyabet ilaçları da dolaylı olarak tansiyonu düşürebilir. Özellikle SGLT2 inhibitörleri, idrarda şeker atılımını artırarak sıvı kaybına yol açar.

Bu ilaçlar arasında:

• Brenzavvy (bexagliflozin)

• Canagliflozin (Invokana)

• Dapagliflozin (Farxiga)

• Empagliflozin (Jardiance)

Bu ilaçlar, şekerle birlikte vücuttan suyun da atılmasına neden olduğu için bazı hastalarda tansiyon düşüklüğü yapabilir.
Bu nedenle diyabet tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri düzenli takip edilmelidir.

Düşük Tansiyon Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, tansiyon düşüklüğünün nedenine göre planlanır.
Eğer sorun dehidrasyonsa, kan şekeri kontrolü ve bol sıvı alımı en önemli adımdır.

Otonom nöropatiye veya ilaç yan etkisine bağlı hipotansiyonda ise yaşam tarzı düzenlemeleri yardımcı olabilir:

Günlük Önlemler:

• Büyük öğünlerden kaçının, küçük ve sık öğünler tercih edin.

• Bol su için, şekerli içeceklerden uzak durun.

• Uzun süre ayakta kalmaktan kaçının; gerekiyorsa baldır kaslarını çalıştırın.

• Yavaşça ayağa kalkın.

• Alkolü sınırlayın.

• Tuz tüketimini (doktor önerisiyle) artırın.

• Basınç çorapları veya elastik çoraplar kullanın.

Eğer baş dönmesi veya bayılma hissi yaşarsanız, hemen oturun veya uzanın. Bu, düşme riskini azaltır.

Bazı ileri vakalarda, tansiyonu yükseltmeye yardımcı ilaçlar (örneğin midodrin veya fludrokortizon) reçete edilebilir.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Aşağıdaki belirtilerden biri varsa derhal bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır:

• Düzensiz kalp atışı

• Nefes darlığı

• Göğüs ağrısı

• Bayılma

• 38°C üzeri ateş

• Siyah veya koyu kırmızı dışkı

Bu belirtiler, ciddi iç kanama, kalp yetmezliği veya enfeksiyon gibi tehlikeli durumların habercisi olabilir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Diyabetlilerde düşük tansiyon ne anlama gelir?
Diyabette düşük tansiyon genellikle susuzluk, sinir hasarı veya ilaç yan etkileri nedeniyle ortaya çıkar.

2. Düşük tansiyon diyabet belirtisi olabilir mi?
Evet, özellikle tedavi edilmemiş yüksek kan şekeri durumlarında, idrarda fazla şeker kaybı nedeniyle vücut sıvı kaybeder ve tansiyon düşer.

3. Diyabet ilaçları tansiyonu düşürür mü?
Bazı ilaçlar (örneğin SGLT2 inhibitörleri) idrarda şeker atılımını artırarak dehidrasyon ve dolayısıyla tansiyon düşüklüğüne neden olabilir.

4. Ne zaman endişelenmeliyim?
Sık sık baş dönmesi, halsizlik, bayılma hissi veya düzensiz kalp atışı yaşıyorsanız, bu ciddi bir hipotansiyon belirtisidir ve hemen doktor kontrolü gerektirir.

Diyabet genellikle yüksek tansiyonla anılsa da, düşük tansiyon da önemli bir komplikasyon olabilir.
Vücut sıvı kaybı, sinir hasarı veya ilaç etkileri tansiyonun düşmesine yol açabilir.
Belirtileri erken fark etmek, kan şekeri kontrolüyle birlikte komplikasyon riskini azaltır.

Diyabetli bireyler için en önemli adım, düzenli kan şekeri takibi, yeterli sıvı alımı ve doktora danışmadan ilaç değişikliği yapmamaktır.