OpenAI ve Nvidia, yapay zekâ (YZ) altyapısını büyütmek için dev ölçekli yeni veri merkezi yatırımlarına yöneliyor. Son duyurular, 10 gigawatt (GW) seviyesine ulaşacak Nvidia sistemleriyle donatılmış yeni nesil kampüsleri, OpenAI’nin Oracle ve SoftBank ile yürüttüğü “Stargate” girişimindeki beş yeni saha planıyla birlikte gündeme taşıdı. Bu tablo, hem bilgi işlem kapasitesinde sıçrama hem de elektrik şebekeleri ve iklim hedefleri açısından büyük bir stres anlamına geliyor.

10 GW’lık hedef, beş yeni Stargate sahası

Reuters ve yerel kaynaklara göre OpenAI, Oracle ve SoftBank; Teksas (Milam County ve Shackelford County), New Mexico (Doña Ana County), Ohio (Lordstown) ve Orta Batı’da adı açıklanmayan bir lokasyonda beş yeni veri merkezi sahası için hazırlık yapıyor. Bu tur, toplamda yaklaşık 7 GW’lık ek kapasiteyi hedeflerken, girişimin 2025 sonuna kadar 10 GW eşiğine ulaşacak şekilde ölçeklenmesi planlanıyor. Bu plan, Abilene (Teksas) tesisinin ardından ABD’nin farklı bölgelerinde “gigawatt ölçeğinde” YZ kampüsleri zinciri anlamına geliyor.

Nvidia’nın finansal ve donanım rolü

Sektör raporları Nvidia’nın OpenAI ile yapılan altyapı ortaklığında kademeli olarak 100 milyar dolara kadar yatırım taahhüdünden söz ediyor. Bunun arkasında; Blackwell ve takip eden mimarilerle GPU/akseleratör tedarikinin güvence altına alınması, veri merkezi içi ağ/ara bağlantı (NVLink, InfiniBand), verimli soğutma çözümleri ve yazılım yığını (CUDA, cuDNN, NIM) gibi bileşenler bulunuyor. Kısacası “her şey hesaplama gücüyle başlıyor” yaklaşımı, finansmanı da donanım yol haritasını da aynı çerçevede kilitliyor.

Enerji tüketimi: Şebeke ve iklim etkileri

Ölçek büyürken talep de büyüyor

ABD’deki veri merkezlerinin toplam elektrik çekişinin son yıllarda çift haneli GW seviyelerine ulaştığı raporlanıyor. YZ’ye özel kümeler, geleneksel bulut yüklerine kıyasla birim raf başına daha yüksek güç yoğunluğu isteyerek bu talebi daha da artırıyor. Şebekeler açısından bu; üretim yatırımları, iletim hatları ve esnek talep yönetimi gibi alanlarda hızlanan bir dönüşüm anlamına geliyor.

Su ve soğutma

YZ kampüsleri, özellikle yoğunlaştırılmış GPU raflarında sıvı soğutmanın yaygınlaşmasıyla birlikte, hem su tüketimini hem de atık ısı yönetimini yerel düzeyde politika konusu haline getiriyor. Bu nedenle yeni sahalarda, “yenilenebilir + depolama” kombinasyonları, atık ısı geri kazanım projeleri ve saatlik (24/7) karbon muhasebesi gibi pratikler daha fazla gündeme geliyor.

Zaman çizelgesi ve ekonomik çarpanlar

Beş yeni sahayı kapsayan dalganın 2025–2027 aralığında devreye girecek etaplar hâlinde ilerlemesi bekleniyor. İlk 1 GW’lık kümelerin 2026’nın ikinci yarısında devreye alınması konuşuluyor. Yatırımların doğrudan istihdama ek olarak; iletim altyapısı, yenilenebilir enerji santralleri ve yerel tedarik zincirlerinde “çarpan etkisi” yaratması öngörülüyor. Buna karşın, trafo/şalt cihazları ve yüksek kapasiteli kablolarda küresel arz darboğazları zaman planlarını zorlayabilir.

Uzun vadeli yönelim: Daha temiz güç karması mı, nükleer mi?

Uzmanlar, YZ’nin ivmesi sürerse 2030’lara giderken bilişim sektörünün küresel elektrik tüketiminden alacağı payın hızla büyüyeceği uyarısını yineliyor. Kısa vadede güneş, rüzgâr ve batarya depolama ile doğal gaz çevrim santrallerinin modernizasyonu devreye girse de, uzun vadede yeni nesil nükleer dahil baz yük çözümlerinin şebeke istikrarı için masada kalacağı değerlendiriliyor. Regülasyon ve izin süreçlerinin yıllara yayılması ise inşaat takvimlerinde ana risklerden biri.

Neden önemli?

• Yenilik hızı: 10 GW sınıfı kampüsler; daha büyük modeller, daha uzun bağlanış süreleri ve daha geniş dağıtım için zemin hazırlıyor.
• Jeo-enerji etkisi: Bölgesel şebekelerde talep yoğunlaşması; üretim ve iletim yatırımlarını hızlandırıyor.
• İklim hesabı: “Temiz ve çevreci veri merkezi” hedefi; saatlik karbon muhasebesi, yakın-saha yenilenebilir kurulumları ve yüksek verimli soğutma tasarımlarını zorunlu kılıyor.
• Toplumsal lisans: Su kullanımı, arazi tahsisi ve gürültü/ısı yönetimi konularında şeffaflık ve yerel paydaş katılımı belirleyici olacak.

Altman ne diyor?

OpenAI CEO’su Sam Altman, altyapının yeni YZ atılımları için temel olduğunu, ortaklıkların hem araştırma hızını hem de küresel ölçekli dağıtımı mümkün kılacağını vurguluyor. Bu perspektif, veri merkezi enerjisinin “daha temiz, daha esnek ve izlenebilir” olması gereğiyle birlikte okunmalı.

OpenAI–Nvidia hattında şekillenen 10 GW’lık altyapı vizyonu, YZ’nin bir sonraki evresine geçişi hızlandırabilir. Ancak bu sıçrama; şebeke planlaması, tedarik zinciri ve iklim taahhütleriyle çelişmeyecek bir tasarıma muhtaç. Başarının anahtarı, ham kapasiteyi 24/7 düşük karbonlu enerjiyle ve su/ısı yönetiminde yerel hassasiyetle dengeleyebilmek olacak.