Yapay Zeka Uzmanlarından OpenAI’a Uyarı: İnsanlık İçin Harekete Geçin

Yapay zeka ve etik konularında öncü isimler, ChatGPT’yi geliştiren OpenAI’a yönelik dikkat çeken bir açık mektup yayınladı. Mektupta, şirketin kuruluş misyonundan saparak kâr odaklı bir yapıya dönüştüğü ve insanlığın çıkarlarını ikinci plana attığı savunuldu.

OpenAI’ın Değişen Yüzü: İdealizmden Ticarete

2015 yılında insanlık yararına çalışmak amacıyla kurulan OpenAI, kısa sürede yapay zeka teknolojilerinde öncü konuma geldi. Ancak, 2022'de ChatGPT’nin kamuoyuna sunulmasının ardından şirketin hızla ticarileşmesi, sektörde ve akademide ciddi soru işaretlerine neden oldu.

Özellikle CEO Sam Altman’ın liderliğinde milyar dolarlık bir teknoloji şirketine dönüşen OpenAI’ın, ilk kurulduğundaki hayırsever ve şeffaf yapısını terk ettiği iddiaları mektupta sıkça vurgulandı.

Eleştirilerin Odağında: Karar Mekanizması ve Şeffaflık

Açık mektupta, şirketin hem insanlık adına konuştuğu hem de kendi çıkarına kararlar aldığı ifade edilerek şu dikkat çekici benzetme yapıldı:

“OpenAI şu anda kapalı bir odada, hem insanlığı temsil ediyor hem de kararları tek başına alıyor. Biz ne sözleşmeyi görebiliyoruz ne de onay verebiliyoruz.”

Bu ifadelerle, şirketin karar alma süreçlerinin kamuoyuna kapalı olması ve etik sorumluluklardan uzaklaşması eleştiriliyor.

Kimler İmza Attı?

Mektuba destek veren isimler arasında yapay zekanın gelişimine yön veren birçok uzman yer alıyor. İmzacılardan bazıları şöyle:

• Geoffrey Hinton: “Yapay zekanın babası” olarak bilinen öncü bilim insanı

• Gary Marcus: Yapay zeka eleştirmeni ve etik savunucusu

• Jacob Hilton ve Helen Toner: Eski OpenAI çalışanları

• Stephen Fry: İngiliz yazar, oyuncu ve yapay zeka konusundaki eleştirileriyle tanınan figür

İmzacılar kendilerini, şirketin kuruluş felsefesine gönderme yaparak şöyle tanımladı:

“Biz sizin hayırsever misyonunuzun yasal muhataplarıyız. Biz insan türüyüz.”

Mektuptaki 7 Temel Talep

Açık mektupta OpenAI’a yöneltilen yedi önemli talep şu şekilde sıralanıyor:

1. Kâr önceliğinin açıkça beyan edilmesi

2. Kurucu bağışçılara ve kamuya karşı sorumlulukların netleştirilmesi

3. Aşırı kazançların insanlık yararına harcanıp harcanmadığının açıklanması

4. Geliştirilen AGI'nin (yapay genel zeka) ticarileştirilip ticarileştirilmeyeceğinin duyurulması

5. Kâr amacı gütmeyen yönetim kurulunun gelecekteki rolünün belirlenmesi

6. OpenAI’ın AGI rekabetine girip girmeyeceğinin netleştirilmesi

7. Kurumsal yapının hesap verebilirlik planlarının paylaşılması

Bu talepler, sadece şirketin değil, tüm insanlığın geleceğini ilgilendiren kararlar alındığını vurguluyor.

Önceki Tepkiler ve Süregelen Endişeler

Bu mektup, OpenAI’a yönelik ilk eleştiri değil. 2023 yılında çeşitli sivil toplum kuruluşları, şirketin ticari dönüşümünü durdurmak amacıyla ABD’deki savcılıklara başvurmuştu.

2024 yazında ise bazı mevcut ve eski çalışanlar, şirketin potansiyel tehlikeleri konusunda sessiz kalmaya zorlandıklarını belirterek benzer içerikte başka bir açık mektup yayınlamıştı.

Değerlendirme: Yapay Zeka Nereye Gidiyor?

Yapay zeka ve etik konularındaki tartışmalar her geçen gün daha da derinleşiyor. OpenAI örneği, bu teknolojilerin sadece teknik gelişmelerle değil, aynı zamanda insani ve toplumsal sorumluluklarla da şekillendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Açık mektubun altını çizdiği gibi, geleceğin yönü sadece teknoloji şirketlerinin değil, tüm toplumun ortak kararıyla belirlenmeli.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

OpenAI neden eleştiriliyor?
OpenAI, başlangıçta insanlık yararına çalışmak için kurulmuşken zamanla ticari odaklı bir yapıya evrildiği gerekçesiyle eleştiriliyor.

Açık mektubun amacı nedir?
Mektup, şirketin karar süreçlerinde daha şeffaf ve toplumsal sorumluluklara uygun hareket etmesi çağrısında bulunuyor.

AGI ne anlama geliyor?
AGI (Artificial General Intelligence), insan benzeri genel zekâya sahip yapay sistemleri ifade eder; halen geliştirme aşamasındadır.